Ο Αλέξανδρος Σχινάς

Το Μπούθι είναι ένα έκφυλο μεγαθήριο, που λυμαίνεται την περιοχή Μουδάγκα. Από σκατζόχοιρο μέχρι ελέφαντα και ιθαγενή, δεν έχει αφήσει κανέναν που να μην έχη επανειλημμένως ασελγήσει μαζί του κατά τον αισχρότερο τρόπο. Μια μέρα συναντά τον μόλις αφιχθέντα Ιεραπόστολο Ιερώνυμο Τέγ, τον καταδιώκει και τον αποκλείει σε μια σπηλιά. Παρά τις προσευχές του — αλλά και τις συνεχείς φλαμολύσεις του αχώριστού του πίγκι – πίγκι — ο Ιερώνυμος Τέγ δεν θα μπόρεση να γλυτώση. Το Μπούθι θα τον μακλαθαρώση τελικά και θα διάπραξη μαζύ του, γλουτοβλεννώσεις, οπισθοπεθουσίες, καί άλλα ακατανόμαστα όργια.

—Αλέξανδρος Σχινάς—

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ, στις 11 Φεβρουαρίου του 2012, πέθανε στα 88 του στο Έσσεν ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Αλέξανδρος Σχινάς.

Ο Αλέξανδρος Σχινάς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1924 και υπήρξε γόνος της παλιάς αθηναϊκής οικογένειας των Σχινάδων. Η ανέμελη νεότητα με τις παρέες της Κηφισιάς έληξε απότομα όταν κλήθηκε να υπηρετήσει τη θητεία του τον καιρό του εμφυλίου. Η καταδυνάστευση της εξουσίας και η απομόνωση του εγώ σε έναν κόσμο εχθρικό επρόκειτο να γίνουν τα βασικά θέματα της λογοτεχνίας του. Ο Σχινάς εφεύρε τον υπερλεξισμό, την άνευ ορίων διεύρυνση της εκφραστικότητας μέσα από την εκμετάλλευση κάθε γλωσσικής δυνατότητας. Έξοχο δείγμα αυτής της πρωτοποριακής για την εποχή του αντιμετώπισης της ελληνικής είναι το έργο του Αναφορά περιπτώσεων (1966 και σε τριπλασιασμένη έκδοση το 1989).

Στη δεκαετία του 50 περιηγήθηκε τη Δυτική Ευρώπη και εγκαταστάθηκε οριστικά στη Γερμανία το 1959, από το 1963 διετέλεσε ανταποκριτής της ΕΙΡ και μετά τη δικτατορία και της ΕΡΤ. Η γλώσσα και η ελευθερία ήταν οι μόνιμες αγωνίες του Σχινά, που παρέμεινε μέχρι τέλους ένας εραστής του ανέφικτου. Στις αντιδικτατορικές εκπομπές του από τη Deutsche Welle γελοιοποιούσε τη χούντα και προπαγάνδιζε την απόλυτη ρήξη μαζί της μέσα από μια λαϊκή εξέγερση. Μετά τη δικτατορία επικεντρώθηκε στα προβλήματα της παιδείας πιστεύοντας ότι ο δημοτικισμός από μόνος του δεν αρκούσε για να θεμελιώσει μια σύγχρονη εκπαίδευση. Αυτή η σειρά των εκπομπών δημοσιεύθηκε το 1977 με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Για την υπεράσπισι της ελληνικής εγκεφαλοκρηπίδας».

Η τελευταία εκπομπή του Αλέξανδρου Σχινά μεταδόθηκε από τη Deutsche Welle στις 24 Ιουλίου 2004, τριάντα ακριβώς χρόνια μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα. Ο ώριμος Σχινάς είχε αρχίσει να βλέπει με περισσότερη διαλλακτικότητα τα ελληνικά πράγματα και κατέληγε ως εξής:

«Η κάθαρση όπως την περίμενε ο λαός δεν έγινε. Αλλά ας μην είμαστε τόσο αυστηροί. Πού συντελέστηκε μια ριζική κάθαρση; Μήπως προωθήθηκε ως εκεί που αναμένονταν η αποναζιστικοποίηση στη Γερμανία; Ξεριζώθηκε ο φασισμός στην Ιταλία, εξοντώθηκαν στην Ισπανία και την Πορτογαλία όλα τα απομεινάρια του Φράνκο και του Σαλαζάρ; Γιατί θα έπρεπε να προβιβασθεί σε πρότυπο καθαρτικής τελειότητας ειδικώς η Ελλάς; Σήμερα πια τη βρίσκω πάλι πολύ ανθρώπινη και αξιαγάπητη. Κι όσο για τα σταγονίδια της χούντας, δε βαριέσαι; Διαποικίλλουν κι αυτά το τοπικό μας χρώμα.»

Πηγή: Το Βήμα

Εργογραφία
(πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις)

Ι.Διηγήματα
• Αναφορά περιπτώσεων. 1966 (και δεύτερη έκδοση συμπληρωμένη το 1989).
• Η επιστολή. Στο συλλογικό τόμο του Ρένου Αποστολίδη Ανθολογία της Νεοελληνικής Γραμματείας · Το διήγημα · Από τις αρχές του 19ου αιώνα ως τις μέρες μας Γ΄, σ.463-475. Αθήνα, Τα Νέα Ελληνικά, 1974 (έκδοση δέκατη).
ΙΙ.Νουβέλες
• Η παρτίδα, 1990.
ΙΙΙ.Δοκίμια
• Για την υπεράσπιση της ελληνικής εγκεφαλοκρηπίδας · Εναντίον του σκοταδιστικού ψευτοδημοτικισμού. Αθήνα, Κέδρος, 1977.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

• Αραβαντινού Μαντώ, «Η λογοτεχνία της αμφισβήτησης», Ταχυδρόμος677, 1η/4/1967.
• Βαλαωρίτης Νάνος, «Αναφορά περιπτώσεων του Αλεξάνδρου Σχινά», Κριτήριο, 4/1967 (τυπογραφικό κείμενο που λογοκρίθηκε και δε δημοσιεύτηκε )1.
• Βαρίκας Βάσος, «Δοκιμές και επιτεύγματα», Το Βήμα, 9/4/1967.
• Καβροχωριανός Μπάμπης, «Αλέξανδρος Σχινάς: Είμαστε ρωμαλέοι μαραθωνοδρόμοι. Μόνο που τρέχουμε στα κατσάβραχα», Διαβάζω218, 28/6/1989, σ.78-81.
• Κούρτοβικ Δημοσθένης, «Αλέξανδρος Σχινάς», Έλληνες μεταπολεμικοί συγγραφείς· Ένας κριτικός οδηγός, σ.224-225. Αθήνα, Πατάκης, 1995.
• Χατζηβασιλείου Βαγγέλης, «Αλέξανδρος Σχινάς», Η μεταπολεμική πεζογραφία · Από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ‘67Ζ΄, σ.184-193. Αθήνα, Σοκόλης, 1988.

Πηγή: ΕΚΕΒΙ

* * *

Δρομέας με λαιμοδέτη και βακτηρία

—του Γιώργου-Ίκαρου Μπαμπασάκη—

sxinas-alex1_425x1 — Αλέξανδρος Σχινάς, 1924-2012

Η περιλάλητη φράση: «Είμαι η εμού μεγαλειότης ο βασιλεύς των λευκών». Ήταν ένα από τα συνθηματοπαρασυνθήματά μας (μαζί, βεβαίως, με το Πάρε τη λέξη μου, δώσε μου το χέρι σου, και το ανυπέρβλητο Το Ένα Δεν Είναι το Μισό του Δύο, αλλά τα Δύο Μισά τού Ένα). Μια παρέα που ζούσε και δρούσε στο κέντρο του κέντρου του καλού κόσμου, καίτοι οι φήμες την ήθελαν περιθωριακή, μετά την διέλευση από τις επικράτειες των κλασικών (ω Ντίκενς, ω Ντοστογκέφσκι, ω Ντάντε, και ούτω καθεξής), έλαβε το θάρρος να επιχειρήσει περιπετειώδεις περιπολίες στις διακεκαυμένες ζώνες της λεγόμενης avant-guarde.

Όχι η τύχη τόσο, όσο η τόλμη και η τέχνη, και μια ακούραστη κι ακόρεστη περιέργεια για τα νάματα της νύχτας και τα ιερά ανακραυγμάσματα οδηγούσαν τους νεαρούς, για τους οποίους μιλάμε, στο κάθε desolation row όπου το τάχατες παράλογο ήταν το τέχνασμα για να μιλήσεις απολύτως λογικά και να προπαγανδίσεις τη λησμονημένη λογική του Κάντιου και του Εγέλου.

Στον Τιπούκειτο όπου συναζόμασταν, τέλη της δεκαετίες του Εβδομήντα, έσκασε αίφνης σαν βόμβα βυθού ο τόμος με τα τεύχη του θρυλικού Πάλι. Εκρήξεις στο κρύο κρέας του κρανίου, όπως έλεγε ο Γιάννης Τζώρτζης. Απανωτά σοκ. Περίπλοκες πλέον ασκήσεις αναπνοής. Μεταβάσεις σε άλλες σφαίρες, η δεύτερη επαφή με την Ποίηση της Beat Generation (η πρώτη ήταν μέσα από τον μικρού σχήματος τόμο με ποιήματα του Allen Ginsberg, μετάφραση Τζένη Μαστοράκη, εκδόσεις Μπουκουμάνη). Σοκ και σοκ και πάλι σοκ. Μια ποίηση που βρυχάται, μια ποίηση που έχει βραχνό βλέμμα και προσεύχεται ουρλιάζοντας στο οργιαστικό κενό που άφησε ο Αδιανόητος Θάνατος, το Άουσβιτς, το βάναυσο χτύπημα στη διαλεκτική του χρόνου. Σοκ και σοκ και πάλι σοκ. Ο Κουτρουμπούσης με ποιήματα και science fiction σχεδιάσματα, και ο Πουλικάκος με το σουρεάλ «Μικρό Υποδηματοποιείο». Σοκ και σοκ και πάλι σοκ, με φθέγματα του Σπύρου Μεϊμάρη, και με την υπόγεια παρουσία της «γκρίζας εξοχότητας», του Γιώργου Μακρή. Είμαστε ήδη σε άλλες τροχιές. Και δεν επιστρέψαμε ποτέ από κείνο το ταξίδι.

* * *

Το μεγαλείο και η αποθέωση ήταν ο Υπερλεξισμός και ο ιδρυτής του, ο μυστηριώδης Ελευθέριος Δούγιας. Χαμός στο ίσωμα, τωόντι. Λέξεις που θραύονται, ανασυνδυάζονται, ανασυντίθενται, φτιάχνουν άλλες λέξεις. Το χιούμορ δεν είναι χίμαιρα, το χιούμορ δεν είναι ανώδυνη κριτική του υπάρχοντος, εδώ το χιούμορ πάει μακριά και συνάμα πουθενά, στρέφεται, το χιούμορ, στα ίδια του τα σωθικά, εισδύει το χιούμορ εντός του χιούμορ, και η έκρηξη δεν είναι στιγμιαία αλλά διαρκής, δεκαετίες διάρκειας. Έχουμε, για πρώτη φορά παγκοσμίως, κριτική παρωδία (αλλά και καθαγιασμό) των τάσεων και στάσεων της avant-guarde. Προτού καλά-καλά γίνουν γνωστοί λίγο πιο έξω από τα λιθόστρωτα σοκάκια και τα κακόφημα στέκια της Αριστερής Όχθης ο Λεττρισμός του Isidore Isou και η Λεττριστική Διεθνής (Internationale Lettriste) με τα σπαραγμένα ποιήματα/σκουξίματα, τα ψαλιδίσματα και τις χαρακιές στο φιλμ, τα βλάσφημα και αλλόκοτα, ακατανόητα για τους πολλούς, κολλάζ, με υλικό αντλημένο από τις πιο κοινότοπες εικόνες, σκάει κι απογειώνεται ο Υπερλεξισμός του Ελευθερίου Δούγια που παρωδεί και καθαγιάζει τους τρόπους των πρωτοπόρων. Σοκ και σοκ και πάλι σοκ.

* * *

Κι ύστερα, καιρός πάει, λίγος, όχι πολύς, μαθαίνουμε ότι ο Δούγιας είναι ο Αλέξανδρος Σχινάς, η φωνή της Deutsche Welle, ο άνθρωπος που έκανε σπικάζ σε πολλά ντοκιμαντέρ της εφηβείας μας. Κι άλλο σοκ. Και μια αρχικά δύσθυμη δεξίωση του γεγονότος ότι οι άνθρωποι κάλλιστα είναι αντιφατικοί, όπως έλεγε κι ο Θερβάντες, «Κάτω από ένα άθλιο πανωφόρι, βρίσκεις ενίοτε έναν έξοχο πότη». Πίσω από έναν άμεμπτο λαιμοδέτη, δεν βρίσκεις πάντα έναν συντηρητικό αστό, αλλά μπορείς να βρεις κι έναν «καλλιτέχνη διαρκούς πυρακτώσεως» (Roberto Bolaño).

* * *

Και λίγο μετά, καταβυθισμένοι στην κλασική Ανθολογία του Αποστολίδη, τρώμε κατραπακιά από ένα καβαφικής λιτότητας και blues mood, ποίημα (Ποίημα; Ναι, ποίημα!), που ελλοχεύει στη σελίδα 759. Το έχω διαβάσει αμέτρητες φορές στις ραδιοφωνικές μου εκπομπές, ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του Ογδόντα. Μαζί με ένα τετράστιχο σοκ του Τάσου Φαληρέα (δημοσιευμένο στο Τραμ) και το διήγημα (το μοναδικό άραγε; Όπως μοναδικό, αν δεν απατώμαι, ήταν και το τετράστιχο του μακαρίτη του Τάσου) «Για μια τσογλαναρία» του Κώστα Θεοφιλόπουλου (επίσης σε κάποιο τεύχος του Τραμ), ήταν τα τρία λογοτεχνήματα-οπλοβομβίδες που μας βοηθούσαν να γινόμαστε, όχι πάντα αναίτια, επιθετικοί απέναντι σε φίλους και γνωστούς γαλουχημένους μονάχα με Σεφέρη και Ελύτη, ας πούμε. Αλλά και να έχουμε ένα τριπλό άλλοθι για την ολοένα και πιο καταβροχθιστική τεμπελιά μας. Παραθέτω το ποίημα, με τίτλο «Το άνθος», και με υπογραφή (ένα κλείσιμο του ματιού στον μεγαλοφυή και κομψότατο ηθοποιό της Γέφυρας του Ποταμού Κβάι) Άλεκ Σχινάς: «Αυτό το άνθος δεν πρέπει νάτανε για μας.// Εμείς κατηναλώσαμεν ολόκληρον τον χρόνον της ημέρας μας/ σε αφελείς και αδέξιες επιδόσεις~/ ατημέλητοι, με το χέρι στην τσέπη, περιεπλανήθημεν/ ανά τους δρόμους και τας πλατείας αυτής της πόλεως~/ ιδανικά αδιάφοροι, εγκαταλείψαμε την προσοχή μας/ σε κάθε λογής επουσιώδεις περισπασμούς~/ σπαταλήσαμε απερίσκεπτα την περιουσία μας,/ αγοράζοντας και μασσουλώντας συνεχώς/ στραγάλια και παστέλια και μαντζούνια./ Είναι, νομίζομεν, περιττόν να τονισθεί/ ότι απέσχομεν από πάσαν σκέψιν σχετικήν/ με συστηματικάς δραστηριότητας/ ή, πόσω μάλλον, με ιπποτικά κατορθώματα/ ή ιδανικούς έρωτας και τα παρόμοια./ Κυρίως ειπείν, απέσχομεν από πάσαν σκέψιν.// Αυτό το άνθος επομένως δεν πρέπει νάτανε για μας.// Γιατί, όταν, περί το μεσονύκτιον επιστρέφοντας./ διερχόμεθα από κείνον τον ημίφωτο δρομάκο,/ όταν, λέγω, πίσω από τα βαριά παραπετάσματα/ του υψηλοτέρου παραθύρου ενός παμπάλαιου μεγάρου,/ πρόβαλε κείνο το αβρό παρθενικό χεράκι/ και μας το πέταξε τρέμοντας,/ εμείς –όλως ανέτοιμοι και αναρμόδιοι ως ήμεθα–/ το αρπάξαμε μηχανικά στον αέρα/ και το φάγαμε/ – το άνθος!, καταλαβαίνετε;/ Το φάγαμε, το μασσουλήσαμε κι αυτό/ με την ίδια ακριβώς ανευθυνότητα/ που όλη τη μέρα μασσουλούσαμε/ στραγάλια και παστέλια και μαντζούνια./ Ω! ασφαλώς-ασφαλώς!/ Αυτό το άνθος δεν πρέπει,/ δεν μπορεί/ να ήτανε για μας».

* * *

Όσο για την πρώτη φράση/στάση, «Είμαι η εμού μεγαλειότης ο βασιλεύς των λευκών»: έτσι εκκινεί το περίτεχνο, ναμποκοφικό μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Σχινά Η παρτίδα (που εξέδωσε η Εστία, όπως εξέδωσε και την απόλυτη cult αναδιάταξη των αφηγηματικών τρόπων και τροπών στις Αναφορές Περιπτώσεων). Άλλο ένα έργο τέχνης εμπνευσμένο δύο στρατιές δεκαέξι κομματιών εκάστη που μάχονται αναίμακτα στην αποτελούμενη από τα 8 επί 8 τετραγωνίδια σκακιέρα, το μόνο πεδίο μάχης που παραμένει αναίμακτο τόσους αιώνες τώρα.

Μαρούσι, 17 Φεβρουαρίου 2012

* * *

Περί υπερλεξισμού, κειμενοκολλήσεως και αθανασίας

Αυτός ήταν ο τίτλος του «μανιφέστου του υπερλεξισμού» του Αλέξανδρου Σχινά, στο περιοδικό «Πάλι» (1963-1966). Αντί άλλης περιγραφής του θρυλικού και πρωτοποριακού αυτού εντύπου, παραθέτουμε μέρος του σημειώματος της συντακτικής επιτροπής από το τεύχος 1 και τα περιεχόμενα των τευχών, με τα ονόματα των συνεργατών. Ακολουθεί το «Περί υπερλεξισμού, κειμενοκολλήσεως και αθανασίας», σκαναρισμένο από το τεύχος 2-3 του «Πάλι».

Περιοδικό «Πάλι» [Ένα τετράδιο αναζητήσεων]

Το «Πάλι» διευθύνεται από επιτροπή.

Η επιτροπή που αποφάσισε την έκδοση του «ΠΑΛΙ», θάθελε με την εμφάνιση του πρώτου της τεύχους να διευκρινίσει όσα νομίζει συγκροτητικά για τα ίδια της τα κίνητρα. Και πρώτα πρώτα για τον τίτλο: «Πάλι», δηλώνει βασικά μιά επανάληψη: αλλά τι είδους επανάληψη προτίθεται να καλύψει η έκδοσή μας; Η απάντησή μας, θα θέλαμε να μην αφήσει κανένα έδαφος για παρανοήσεις.

Θέλουμε «Πάλι» ν’ ανοίξει ο ορίζοντας της έρευνας, της ανίχνευσης και της έκφρασης, καθώς και της επικοινωνίας με τον ντόπιο και παγκόσμιο χώρο, ανεξάρτητα από οποιουδήποτε είδους αναστολές και απωθήσεις.

Θέλουμε να λειτουργήσει «Πάλι» οργανικά η ανακοίνωση, η διαμάχη και οι αντινομικές εκφάνσεις που συνιστούν τον χώρο της συνείδησης και της δημιουργίας, τις αυθόρμητες τάσεις και κατευθύνσεις της σκέψης και της αίσθησης.

Βλέπουμε δηλαδή το «Πάλι», σαν ξανάνοιγμα της αέναης δυνατότητας που συνιστά την ουσία κάθε αυθεντικής στιγμής στη σκέψη, στην τέχνη, όπως στην ζωή και στην Ιστορία.

Τεύχος 1, [1963], περιεχόμενα:

ΠΡΟΟΙΜΙΟ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΛΑΣ: Οδός Νικήτα Ράντου, μέρος α΄
ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ: Αργώ ή Πλους Αεροστάτου
ΝΑΝΟΣ ΒΑΛΑΩΡΙΤΗΣ: Το Θαύμα
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΥΛΙΚΑΚΟΣ: Το Μικρόν Υποδηματοπωλείον
ΜΑΝΤΩ ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΥ: Από τη Γραφή Β΄
ΚΩΣΤΑΣ ΤΑΧΤΣΗΣ: Τα Ρέστα
HAROLD NORSE: Τώρα
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΤΡΟΥΜΠΟΥΣΗΣ: Ο Εφευρέτης Μπέννετ
ALDOUS HUXLEY: Οι Θύρες της Ενοράσεως
ΚΕΙΜΕΝΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΛΧΗΜΙΣΤΩΝ
ΕΥΑ ΜΥΛΩΝΑ: Ένας Βασιλιάς, το Κεφάλι
COMTE DE LAUTREAMONT: Απ’ τα Τραγούδια του Μαλδορόρ
TED JOANS: Η Αλήθεια
ΤΑΣΟΣ ΔΕΝΕΓΡΗΣ: Δύο Κείμενα
VIRGINIA WOOLF: Για το μυθιστόρημα του μέλλοντος
OCTAVIO PAZ: Η Πέτρα του Ήλιου
ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ: Ένας άνθρωπος 700 ετών
Σχέδια: Μίνου Αργυράκη, Μαρίας Wilson, Αλέξη Ακριθάκη, Manina, Ted Joans, Παναγιώτη Κουτρουμπούση, Grandville.

Τεύχος 2-3, [1964], περιεχόμενα:

ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ: Δυό μορφές ενός πίνακος και τρία ποιήματα για το θάνατο τριών ποιητών
ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ: Αργώ ή Πλους Αεροστάτου
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΛΑΣ: Οδός Νικήτα Ράντου, μέρος β΄
CLAUDE SIMON: Η Καταγραφή
ΤΑΣΟΣ ΔΕΝΕΓΡΗΣ: Τρία ποιήματα
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΡΙΚΑΚΗΣ: Ημερολόγιο αγωνίας
ALLEN GINSBERG: Αμερική
ΝΙΚΟΣ ΣΤΑΓΚΟΣ: Γεγονότα, μύθοι και προβλέψεις
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ: Σεληνιασμός
J.L. BORGES: Οι δύο που ονειρεύτηκαν
PHILIP LAMANTIA: Η ομορφιά του κόσμου ετούτου
ALAIN JOUFFROY: Ένα όνειρο πιο μακρύ κι από τη νύχτα
DYLAN THOMAS: Έρωτας στο άσυλο
JEAN TARDIEU: Ο θρήνος του απαιτητικού ανθρώπου
J.L. BEDOUIN: Εισαγωγή στην υπερρεαλιστική ποίηση
ΝΑΝΟΣ ΒΑΛΑΩΡΙΤΗΣ: Δανιήλ Φιλιππίδης
ΚΩΣΤΑΣ ΤΑΧΤΣΗΣ: Ζεϊμπέκικο, 1964
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΡΗΣ: Σαράντα χρόνια ελληνικού κινηματογράφου
TRISTAN TZARA: Διάλεξη για το DADA
ALDOUS HUXLEY: Οι Θύρες της Ενοράσεως
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΧΙΝΑΣ: Περί υπερλεξισμού, κειμενοκολλήσεως και αθανασίας
ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ
Ζωγραφική: Νίκου Εγγονόπουλου (Δύο πίνακες)
Οπτικό ποίημα: του Charles Henri Ford
Σχέδια: Μίνου Αργυράκη, Αλέξη Ακριθάκη, Π. Κουτρουμπούση, Marie Wilson, και χαλκογραφία Marechal
Φωτογραφία: (Το τραπέζι με τη διαφήμιση) του Ανδρέα Εμπειρίκου
Εικονοκόλληση: Νάνου Βαλαωρίτη
Κειμενοκολλήσεις: Αλέξανδρου Σχινά
Χέρι του εσωφύλλου και στολίδια: Marie Wilson
Ιδέα του εξωφύλλου: Νίκου Στάγκου και Ν. Βαλαωρίτη

Τεύχος 4, καλοκαίρι 1965, περιεχόμενα:

ΤΑΚΗ ΠΑΠΑΤΣΩΝΗ: Νύχτες του Αυγούστου, ποίημα
ΓΙΑΝΝΗ ΤΣΑΡΟΥΧΗ: Δοκιμές για μια Αυτοβιογραφία
ΝΑΝΟΥ ΒΑΛΑΩΡΙΤΗ: Η Γέννηση του Κόσμου, Μετουσίωση, πεζά
ΝΙΚΟΥ ΣΤΑΓΚΟΥ: Δυο απ’ τα Ποιήματα για το Μάτι
ΚΩΣΤΑ ΤΑΧΤΣΗ: Το Άλλοθι, διήγημα
ΤΑΣΟΥ ΔΕΝΕΓΡΗ: Τρία ποιήματα
ΑΝΔΡΕΑ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ: Αργώ ή Πλους Αεροστάτου (τέλος)
ΑΝΔΡΕΑ ΜΠΡΕΤΟΝ: Ο Αστερωμένος Πύργος (μετ. Τ. Παπατσώνη)
Π. ΚΟΥΤΡΟΥΜΠΟΥΣΗ: Δεκήρικος ο Βολιώτης κ.ά. πεζά
ΣΑΜΟΥΕΛ ΜΠΕΚΕΤ: Ο Ανονόμαστος (μετ. Ν. Στάγκου)
ΕΥΑ ΜΥΛΩΝΑ: Να Βγω απ’ τη Θάλασσα, ποίημα
ΔΗΜ. ΠΟΥΛΙΚΑΚΟΥ: Ιεριχώ, πεζό
ΔΗΜΗΤΡΗ ΖΟΡΜΠΑ: Ο Τρελλός Χορός, ποίημα
ΛΕΟΝΤΟΣ ΤΡΟΤΣΚΥ: Φουτουρισμός (μετ. Κώστα Ταχτσή)
ΧΟΡΓΚΕ ΣΕΜΠΡΕΝ: «Λογοτεχνία κι’ Επανάσταση» του Τρότσκυ
Σημειώματα, Επιστολές κ.ά.

Τεύχος 5, Νοέμβριος 1965, περιεχόμενα:

ΑΝΤΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ: Ποιήματα
ANDRE BRETON: Ο Αστερωμένος Πύργος (τέλος)
OCTAVIO PAZ: Σαλαμάνδρα, ποίημα
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΥΛΙΚΑΚΟΣ: Εθεωρήθη υπό Χ (Μαϊτούνα)
ALLEN GINSBERG: Μαγικός Ψαλμός
ΝΑΝΟΣ ΒΑΛΑΩΡΙΤΗΣ: Προμελέων
ΠΑΝΑΓ. ΚΟΥΤΡΟΥΜΠΟΥΣΗΣ: «7 μολυσμένα κομμάτια …»
ARRABAL: Η επίσημη κοινωνία, θεατρικό
ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ: Η Στοά, ποίημα
JOAN MIRO: Εργάζομαι σαν ένας κηπουρός
ΣΩΤΗΡΗΣ ΣΑΒ. ΠΑΠΑΠΟΛΙΤΗΣ: Τρία ποιήματα
Λ. ΤΡΟΤΣΚΥ: Ο Φουτουρισμός (τέλος)
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΧΡΗΣΤΑΚΗΣ: Ποίημα
ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ
Σχέδια: Jean Benoit, Μίνου Αργυράκη, Αλέξη Ακριθάκη, Νάνου Βαλαωρίτη, Π. Κουτρουμπούση, Joan Miro, Αλέκου Φασιανού, Rodchenko, Γιάννη Γαΐτη.

Τεύχος 6, Δεκέμβριος 1966, περιεχόμενα:

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ: Ιδέες γύρω από την Ποίηση
ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ: Εννέα Ποιήματα
ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ: Από τον «Μέγα Ανατολικό»
JOYCE MANSOUR: Από τα «Ξεσκίσματα»
ΚΩΣΤΑΣ ΤΑΧΤΣΗΣ: Η πρώτη εικόνα
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Γ. ΠΩΠ: Το νησί των τρελλών
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΡΙΚΑΚΗΣ: Η λίμνη του Ντόνεν
ΤΑΣΟΣ ΔΕΝΕΓΡΗΣ: Τέσσερα Ποιήματα
ΝΙΚΟΣ ΣΤΑΓΚΟΣ: Η αερομαχία
ΣΠΥΡΟΣ ΜΕΪΜΑΡΗΣ: Η πρώτη κρίση
JOHN ESAM: Από το «Ορφεύς και Ευριδίκη»
ΝΑΝΟΣ ΒΑΛΑΩΡΙΤΗΣ: Πέντε και τέταρτο ακριβώς
BILL BARKER: Δύο Ποιήματα
Σημειώματα:
Ν. ΒΑΛΑΩΡΙΤΗΣ: Ο Παράγων Άλογο
ANDRE BRETON: Η Ελεύθερη Ένωση
Κ. ΤΑΧΤΣΗΣ: Σκέψεις ύστερ’ απ’ την ανάγνωση ενός Ελληνικού Βιβλίου
ΜΑΡΚΟΣ Φ. ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ: Μουσική και Κριτική
Σχέδια: Ν. Εγγονόπουλος, Ferro-Godmunson, Ν. Βαλαωρίτης, Μ. Αργυράκης, Δερπαπας, Δ. Ρικάκης, Le Marechal, Philip Μartin, Marie Wilson, Rotella, Pierre Jaouen, Facteur Cheval, Π. Κουτρουμπούσης